Παίζουμε και μαθαίνουμε:
Πώς τα επιτραπέζια δίνουν χρώμα (και γνώση!) στις χριστουγεννιάτικες μέρες
Το παιχνίδι δεν είναι απλώς κάτι ευχάριστο ή διασκεδαστικό· είναι ένας φυσικός και αυθόρμητος τρόπος μέσα από τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν.
Γράφει η Βασιλική Σιαμαντά
Τα βοηθά να σκέφτονται, να συνεργάζονται, να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, να αντιμετωπίζουν μικρά και μεγάλα προβλήματα που εμφανίζονται εκείνη τη στιγμή και να εξερευνούν τον κόσμο με ασφάλεια.
Με τις γιορτές των Χριστουγέννων να πλησιάζουν και τα σχολεία να κλείνουν, τα παιδιά περνούν πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι. Κι αυτό είναι πραγματικά μια ωραία ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τα επιτραπέζια παιχνίδια — όχι μόνο για να περάσουμε όμορφα, αλλά και για να τα βοηθήσουμε να αναπτυχθούν συνολικά. Πώς γίνεται αυτό; Παρακάτω θα βρείτε μερικά επιτραπέζια παιχνίδια για ηλικίες από 3 έως 12+ ετών και τους στόχους που μπορούν να καλλιεργηθούν μέσα από το καθένα.
Αναπτυξιακά, σε αυτές τις ηλικίες, κυριαρχεί η μίμηση, η αισθητηριακή εξερεύνηση, η λεπτή κινητικότητα, η κατανόηση μικρών ακολουθιών, καθώς και η σταδιακή καλλιέργεια αυτορρύθμισης, συγκέντρωσης και πρώτων κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως το να περιμένουν τη σειρά τους και να μοιράζονται.
Hoot Owl Hoot – Έμφαση στη συνεργασία και την αυτορρύθμιση
Ένα υπέροχο συνεργατικό παιχνίδι: όλοι βοηθούν τις κουκουβάγιες να φτάσουν στη φωλιά πριν βγει ο ήλιος. Μέσα από αυτό καλλιεργείται η ομαδικότητα, η ενσυναίσθηση, ο αυτοέλεγχος και η ρύθμιση συναισθημάτων, καθώς τα παιδιά μαθαίνουν ότι η επιτυχία είναι κοινή.
First Orchard (Haba) – Χρώματα, κανόνες & ομαδικότητα
Τα παιδιά καλούνται να μαζέψουν τα φρούτα από το περιβόλι πριν φτάσει το κοράκι. Το παιχνίδι ενισχύει την αναγνώριση χρωμάτων, την έννοια της σειράς, την τήρηση κανόνων και τη συνεργατικότητα.
Παιχνίδια μνήμης (Memory Games) – Συγκέντρωση & οπτική μνήμη
Τα μνημονικά παιχνίδια με ζευγάρια εικόνων ενισχύουν την οπτική διάκριση, τη μνήμη, την προσοχή, τις λεξιλογικές κατηγορίες και την ικανότητα οργάνωσης και εστίασης εμπρόθετης προσοχής ακόμη και σε πολύ μικρές ηλικίες.
Αγώνας Σαλιγκαριών (Snail’s Pace Race) – Υπομονή και επιμονή
Οι μικροί αγώνες των σαλιγκαριών επιτρέπουν στα παιδιά να μάθουν τη σειρά, την υπομονή και την κατανόηση απλών κανόνων χωρίς την ένταση της νίκης ή της ήττας.
Pop-Up τύπου παιχνίδια – Αιφνιδιασμός & χιούμορ
Παιχνίδια τύπου Pop-Up βοηθούν τα παιδιά να διαχειρίζονται μικρές στιγμές έντασης με χιούμορ, να γνωρίζουν τον αιφνιδιασμό σε ασφαλές περιβάλλον και να ενισχύουν την κοινωνική διασκέδαση. Επίσης, λειτουργούν εμφατικά ως προς την κοινωνική διάδραση παιδιών και ενηλίκων και τη διατήρηση της κοινής εστιασμένης προσοχής κατά την αναμονή εμφάνισης του παιχνιδιού.
UNO – Έλεγχος παρορμητικότητας & στρατηγική σκέψη
Το UNO είναι από τα πιο αγαπημένα παιχνίδια για οικογένειες. Ενισχύει την ικανότητα των παιδιών να περιμένουν τη σειρά τους, να διαχειρίζονται τον ενθουσιασμό ή την απογοήτευση, να ακολουθούν κανόνες και να οργανώνουν μικρές στρατηγικές κάθε φορά. Επιπλέον, βοηθά στη γνωστική ευελιξία και την παρατηρητικότητα, καθώς τα παιδιά πρέπει συνεχώς να προσαρμόζονται σε νέες κάρτες και αλλαγές.
Φιδάκι – Αποδοχή της ήττας & διαχείριση αβεβαιότητας
Το κλασικό φιδάκι είναι εξαιρετικό για τη διαχείριση της ματαίωσης και την αναστολή της ικανοποίησης της επιθυμίας. Οι απρόβλεπτες αλλαγές ενισχύουν τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και την ικανότητα να αντέχουν μικρές απογοητεύσεις χωρίς να εγκαταλείπουν.
Μονόπολη – Οικονομικός γραμματισμός & κοινωνικές δεξιότητες
Η Μονόπολη εισάγει τα παιδιά σε βασικές οικονομικές έννοιες όπως αποταμίευση, επένδυση, διαχείριση χρημάτων και εκτίμηση ρίσκου. Παράλληλα, απαιτεί διαπραγμάτευση, επικοινωνία, αυτοέλεγχο, αυτοοργάνωση, ομαδικότητα και σεβασμό στους κανόνες — δεξιότητες που έχουν τεράστια αξία για τη μελλοντική τους ανάπτυξη.
Σκιτσομαχίες (Pictionary) – Δημιουργικότητα & συνεργασία
Ιδανικό για την ανάπτυξη της φαντασίας και της μη λεκτικής έκφρασης. Τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν με εικόνες, να συνεργάζονται με την ομάδα τους και να ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους, καθώς βλέπουν πως οι ιδέες τους “λειτουργούν” για την ομάδα. Λεπτή κινητικότητα, γραφοκινητικότητα, ψυχοκινητική ταχύτητα, απόδοση λέξης πολυαισθητηριακά αποτελούν μερικά από τα συνοδά οφέλη.
Jenga – Συγκέντρωση & λεπτή κινητικότητα
Ένα παιχνίδι που απαιτεί ηρεμία, σταθερό χέρι και προσεκτικό σχεδιασμό. Τα παιδιά μαθαίνουν να σκέφτονται πριν δράσουν, να διαχειρίζονται την ένταση και να ελέγχουν τις κινήσεις τους. Δεξιότητες αυτορρύθμισης, εμπρόθετης προσοχής και συγκέντρωσης, όπως επίσης σωματαισθησία και λεπτή κίνηση αναπτύσσονται.
Puzzle – Συγκέντρωση, επιμονή & οπτικοχωρική αντίληψη
Τα παζλ είναι από τα πιο ωφέλιμα παιχνίδια για όλες τις ηλικίες. Καλλιεργούν τη συγκέντρωση, την οργάνωση, την παρατηρητικότητα, την οπτικοχωρική αντίληψη, αλλά και την επιμονή και την αυτοδιόρθωση, καθώς τα παιδιά μαθαίνουν να ολοκληρώνουν σταδιακά έναν μεγάλο στόχο.
Dixit – Συναισθηματική έκφραση & συμβολική σκέψη
Οι συμβολικές και αφαιρετικές εικόνες του Dixit βοηθούν τα παιδιά να μιλήσουν για σκέψεις και συναισθήματα μέσα από μεταφορές. Είναι εξαιρετικό παιχνίδι για συναισθηματική ανάπτυξη και ενίσχυση της αφηγηματικής ικανότητας.
Dobble – Ταχύτητα επεξεργασίας & οπτική διάκριση
Το Dobble εκπαιδεύει τον εγκέφαλο στην παρατηρητικότητα, την ταχύτητα αντίληψης, την αναγνώριση μοτίβων και την προσοχή στη λεπτομέρεια — όλα μέσα από γρήγορες, διασκεδαστικές γύρες.
Scrabble ή Junior Scrabble – Γλωσσικές δεξιότητες
Ιδανικό για ενίσχυση λεξιλογίου, ορθογραφίας και δημιουργικότητας στη χρήση της γλώσσας. Ενδυναμώνει τη σκέψη, την επινόηση και τη γλωσσική αυτοπεποίθηση.
Σκορ 4 – Προβλεπτική σκέψη & στρατηγική
Τα παιδιά μαθαίνουν να σκέφτονται μπροστά, να προβλέπουν τις κινήσεις του αντιπάλου και να αναπτύσσουν οργανωμένη στρατηγική. Δεξιότητες αυτοελέγχου και πρόβλεψης αναπτύσσονται μέσα από αυτό.
Μάντεψε Ποιος – Λογική σκέψη & λεκτική περιγραφή
Τα παιδιά εξασκούν την κατηγοριοποίηση, τη λογική, την περιγραφή χαρακτηριστικών και την εξαγωγή συμπερασμάτων μέσα από τη διαδικασία αποκλεισμού. Γλωσσικές, επίσης, δεξιότητες περιγραφής, ακουστικής κατανόησης, λεξιλογίου αναπτύσσονται.
Δεν είναι μόνο ψυχαγωγία· είναι ένας απλός, αληθινός τρόπος για ουσιαστική μάθηση και για να έρθουμε πιο κοντά ως οικογένεια. Το παιχνίδι λειτουργεί και σαν αποφόρτιση — τόσο για τα παιδιά όσο και για εμάς.
Με ένα επιτραπέζιο απλωμένο στο τραπέζι, τα παιδιά καλλιεργούν δεξιότητες, δυναμώνουν την αυτοπεποίθησή τους και, πάνω απ’ όλα, νιώθουν ότι τα ακούμε και είμαστε εκεί. Κι εμείς χαλαρώνουμε, γελάμε και θυμόμαστε πώς είναι να γυρίζεις για λίγο στην παιδική σου πλευρά. Γιατί, τελικά, το παιχνίδι είναι μια μικρή επένδυση στον εαυτό μας και στη σχέση μας με τα παιδιά μας.
Ας γεμίσουμε, λοιπόν, το σπίτι με γέλια, παρέα και δημιουργικό παιχνίδι — ίσως το πιο όμορφο χριστουγεννιάτικο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε.
