Η δυσλεξία εκδηλώνεται με την έναρξη του σχολείου – με την γραφή, και την ανάγνωση.

Οι πρώτες ενδείξεις δυσκολιών στη γραφή και την ανάγνωση συνήθως εμφανίζονται από το Νηπιαγωγείο, όταν ξεκινούν οι προγραφικές και προαναγνωστικές δραστηριότητες. Σε αυτήν την περίοδο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε: Δεν πιέζουμε, δεν διορθώνουμε, δεν ακυρώνουμε τις προσπάθειες του παιδιού· απλά παρακολουθούμε την πρόοδο του παιδιού και του δίνουμε χρόνο να αναπτύξει αυτές τις δεξιότητες στο δικό του ρυθμό.

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα αφορούν:

1. Έχει δυσκολίες στην ανάγνωση. Υπάρχουν τρεις βασικοί τομείς της δυσαναγνωσίας:

α. Δυσκολία στην ακρίβεια, την ευχέρεια και στον χρωματισμό. Αργή, κοφτή ή διακεκομμένη ανάγνωση, συλλαβιστά, το παιδί δεν σταματά στα σημεία στίξης, διαβάζει λάθος, παραλείπει ή αλλάζει τις καταλήξεις, χάνει τη γραμμή που διάβαζε κ.ά.

β. Αργός ρυθμός αναγνωστικής επεξεργασίας. Το παιδί μπορεί να διαβάζει σωστά, αλλά χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να κατανοήσει το περιεχόμενο του κειμένου που διάβασε.

γ. Δυσκολία στην αναγνωστική κατανόηση. Το παιδί δεν κατανοεί το περιεχόμενο του κειμένου, ακόμη κι αν διαβάζει με ευχέρεια.

2. Έχει δυσκολίες στη γραφή. Υπάρχουν τρεις βασικοί άξονες στα προβλήματα στο γραπτό:

α. Κάνει λάθη στην ορθογραφία. Δυσορθογραφία – Παραλείψεις ή προσθήκες γραμμάτων, αναγραμματισμούς, αντικατάσταση γραμμάτων με παρόμοια σε ήχο ή μορφή, παράλειψη τόνων, καταληκτικά, θεματικά και γραμματικά λάθη.

β. Δυσκολία στη χρήση των σημείων στίξης (κόμματα, τελείες), και στη σωστή χρήση των γραμματικών κανόνων.

γ. Έχει δυσκολία στη Γραπτή Επεξεργασία, δηλαδή δομή και διατύπωση σε επίπεδο πρότασης, επιπλέον δυσκολία στη συνοχή και συνεκτικότητα που μεταφέρει τις πληροφορίες και τα γεγονότα που θέλει να επικοινωνήσει, έχει περιορισμένο λεξιλόγιο.

Κάνει αντιστροφή γραμμάτων, αριθμών ή λέξεων. Το παιδί γράφει κατοπτρικά, δηλαδή αντιστρέφει τη φορά που γράφονται σχηματικά τα γράμματα και οι αριθμοί (π.χ. ρ, σ, ε, b, d, 3, 4, 5). Ή γράφει ολόκληρες λέξεις σε κατοπτρική μορφή.

Αυτές οι ενδείξεις μπορεί να διαφέρουν από παιδί σε παιδί και να εμφανίζονται με διαφορετική ένταση. Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ σημαντικές οι διαδικασίες της έγκαιρης αναγνώρισης/διάγνωσης και της πρώιμης παρέμβασης ώστε να ξεκινήσει άμεσα η κατάλληλη υποστήριξη και να αποφευχθεί η ψυχοσυναισθηματική επιβάρυνση (άγχος, φόβος αποτυχίας, άρνηση) του παιδιού που συνειδητοποιεί ότι δυσκολεύεται.