Δυσλεξία

τι είναι η

είναι το παιδί που...

…στην προσχολική ηλικία δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι τα σχέδια που βλέπει πάνω στο χαρτί είναι γράμματα και λέξεις, ή ότι αυτά που βλέπει και ακούει μπορούν να γραφτούν. Από μικρή ηλικία, όταν του διαβάζεις το βιβλίο δεν συσχετίζει το άκουσμα με τη λέξη που του δείχνεις με το δάχτυλο.

Αργότερα, στο νηπιαγωγείο, όταν πλέον μπαίνει στη φάση της εκμάθησης της γραφής και ανάγνωσης, ίσως να μην μπορεί να θυμηθεί το σχήμα, τη φορά, τη θέση και τη σειρά των γραμμάτων μέσα στη λέξη που γράφει. Ή μπορεί να μπερδεύει τα γράμματα με τους αριθμούς.

Επιπλέον, μπορεί να μη θυμάται ότι το όνομα του γράφεται με αυτά τα γράμματα και με αυτήν τη σειρά. Μπορεί να γράφει το όνομα του τελείως καθρεφτικά, ή να γράφει καθρεφτικά γράμματα και αριθμούς που μοιάζουν, όπως το 3 και το ε, ή τη γραμμή του ‘ρ’ και του ‘δ΄, ή και του ‘σ’, και το μπαστουνάκι του ‘α΄ να γράφονται σε διαφορετική θέση κάθε φορά.

Με την έναρξη του δημοτικού, ξεκινούν τα σοβαρά προβλήματα στην κωδικοποίηση, διότι δεν θυμάται να εφαρμόσει τους γραμματικούς κανόνες, παρόλο που τους έχει μάθει. Μαθαίνει στο σπίτι την ορθογραφία, αλλά την επομένη δεν θυμάται τίποτα. Ή μπορεί να μην δυσκολεύεται στην ορθογραφημένη γραφή, αλλά να δυσκολεύεται να διαβάσει σωστά τις λέξεις.

Αντιμετωπίζει δηλαδή δυσκολία στο γραφω-φωνημικό σύστημα – την κωδικοποίηση (είναι το ‘γράφω’ με τα σύμβολα/γράμματα, αυτό που ακούω, ή αυτό που αντιγράφω, ή αυτό που θέλω εγώ να επικοινωνήσω με δικά μου λόγια), και την αποκωδικοποίηση (είναι το ‘διαβάζω’ αυτά που είναι γραμμένα με τα σύμβολα) της γλώσσας. Η δυσχέρεια αυτή οφείλεται στο ότι δεν συντονίζονται σωστά, τα διαφορετικά συστήματα του εγκεφάλου(ΚΕΣ) που ενεργοποιούνται τόσο στο δεξί όσο και στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου για να γράψει ή/και να διαβάσει κάποιος. Υπάρχουν και οι περιπτώσεις που το παιδί μπορεί να διαβάζει σωστά και με ευφράδεια, αλλά να μην κατανοεί, ή να μην συγκρατεί αυτά που διαβάζει. Ή μπορεί να διαβάζει λανθασμένα τις λέξεις, να μην έχει ευφράδεια στην ανάγνωση, να συλλαβίζει, αλλά να κατανοεί το περιεχόμενο των κειμένων που διαβάζει, και να απαντά σωστά τις ερωτήσεις πάνω στο κείμενο που διάβασε. Όπως, μπορεί να γράφει ορθογραφημένα, αλλά να έχει σοβαρές δυσκολίες στη δομή και διατύπωση, στο πως δηλαδή οργανώνει και μεταφέρει τις σκέψεις του, ή αυτά που διάβασε στο γραπτό. ΄Η εξελικτικά, να μην παρουσιάζει πρόβλημα στην άσκηση της ορθογραφίας, αλλά να κάνει πολλά λάθη στις ασκήσεις που κάνει στο σχολείο ή στο «σκέφτομαι και γράφω».

λίγα ακόμη για τη Δυσλεξία

Πιο επιστημονικά, και βάσει της παγκόσμιας κατηγοριοποίησης με το ICD-10 ή το DSM-V, η Δυσλεξία εκφράζεται σε 2 παραμέτρους, τη Γραφή/Κωδικοποίηση της γλώσσας, και την Ανάγνωση/Αποκωδικοποίηση:

Τη Δυσαναγνωσία που αφορά 3 άξονες:

• την ακρίβεια στην ανάγνωση λέξεων,

• την ευχέρεια, χρωματισμό και ταχύτητα στην ανάγνωση (προσωδία),

• την αναγνωστική κατανόηση.

Τα Προβλήματα στη Γραπτή Μεταφορά που αφορούν 3 άξονες:

• την ορθογραφία (δυσορθογραφία),

• τη γραμματική και στίξη,

• τη γραπτή επεξεργασία

Με αυτά τα δεδομένα, είναι απαραίτητο η σωστή μαθησιακή αξιολόγηση να διασαφηνίζει κάθε φορά σε ποιον συγκεκριμένο άξονα εντοπίζονται τα Δυσλεξικά χαρακτηριστικά.

Σαν συνέπεια δεν υπάρχει ποτέ μια περίπτωση ίδια με την άλλη. Οπότε και ο τρόπος αντιμετώπισης και στήριξης πρέπει να προσαρμόζεται στις συγκεκριμένες ανάγκες του κάθε παιδιού ΚΑΙ ΟΧΙ το παιδί να προσαρμόζεται στο σύστημα που ακολουθεί ο «ειδικός». Απαραίτητη η διεπιστημονική διάγνωση διότι μπορεί να υπάρχει συννοσυρότητα (συνύπαρξη) με άλλες αναπτυξιακές διαταραχές, ή και με ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα.

τι είναι η